Finansal Ticaret, dünya çapında binlerce insanın hayal ettiği bir kariyerdir. Finansal açıdan bağımsızlığın ve piyasayı alt etmenin hayalini herkes kurar. Ancak kripto para sektöründe başarılı olma şansı; hisse senetleri, kıymetli metaller veya Forex ile yapılan geleneksel finansal ticarete kıyasla daha mı iyidir? Haydi inceleyelim.
Bu kılavuz, heyecan verici ancak bir o kadar da riskli olan kripto para ticareti fırsatını etraflıca gözden geçirmenize yardımcı olacaktır.
12 yıllık hisse senedi ve opsiyon ticareti deneyimine ek olarak 5 yıllık kripto para ticareti deneyimi bulunan ve kripto para sektörünün içinden biri tarafından yazılan bu kılavuzda, kripto para ticaretine doğru bir mantık ile yaklaşmanıza yardımcı olacak ilkeleri ve tecrübeyle öğrenilmiş dersleri bulacaksınız.
Buradaki amacımız, kripto ticareti hakkında çoğu borsacının aylar ve hatta yıllarca süren deneme, yanılma ve kayıp sonrasında kazandığı mantıklı bir bakış açısını size sunmaktır.
Her şeyden önce: Ticaret, para kazanmanın tutarlı veya güvenilir bir yolu değildir. Aslında, tüm finansal borsacıları kapsayan genel istatistikler, ticaret platformu reklamcılarının sizi inandırmaya çalıştığının aksine “çoğu borsacının para kaybettiğini” gösterir.
Hala devam etmek istiyor musunuz?
Tamam. İşte ilk olarak sorumluluk reddi geliyor: Bu kılavuz herhangi bir mali tavsiye vermez. Ticaret tamamen kendi sorumluluğunuzdadır. Bu kılavuz yalnızca eğitim amaçlı tasarlanmıştır. Kripto para ticareti yapmaya karar verirseniz, riskleri yönetmenize ve daha iyi seçimler yapmanıza yardımcı olacağını umuyoruz.
Bitcoin Ticaretinin 3 Kilit Noktası
Kripto ticareti, Kripto Para Fiyatları sayfamızda listelenen paralara benzer dijital varlıkları (tokenler, koinler, ‘kriptolar’) almak ve satmak anlamına gelir.
Yatırım yapmaktan farklı olarak, borsacı zihniyeti daha kısa vadelidir. Yatırımcıların genellikle amaçladığı uzun vadeyi beklemek yerine, ufak bir kârla “girip çıkmayı” hedeflerler.
Eğer çoğu kişi ticaret yaparken para kaybediyorsa, para kazanan azınlık nasıl kâr ediyor?
Ticaret yapmanın 3 kilit noktası bulunur:
Temel Analiz; ürün vizyonu, mevcut müşteri tabanı, ekibin kalitesi, ortaklıklar, mevcut gelir vb. dahil olmak üzere bir şirketin veya projenin ‘temellerini’ dikkate alır.
Teknik Analiz ise geçmiş fiyat modellerine dayanarak gelecekteki fiyat tahminlerini yapmak için çeşitli göstergeler kullanarak fiyat grafiğine odaklanır. Çoğu ticaretin ana odak noktası budur.
Psikolojik Oyun, riski azaltmak için gereken sabır, disiplin ve ticaret yöntemlerini geliştirmekle ilgilidir. Ticaret stratejisinin en önemli unsuru budur.
Kripto ticareti üzerine yeni bir serinin ilki olan bu kılavuzda, bakış açımızın büyük bir kısmını piyasaya yönlendirerek psikolojik oyuna odaklanacağız, temel analiz konusunda bazı ipuçları vereceğiz ve ‘teknik’ kısma hızlı bir giriş yapacağız.
Ticaretin en temel soruları şunlara indirgenir:
Ne satın almalı?
Ne kadar satın almalı?
Ne zaman satın almalı?
Ne zaman satmalı?
Koinler, değerleriyle ilgili piyasa algısına göre yükselir ve düşer. Bu algı, fiyat grafiği (teknik analiz) örüntülerine bakan borsacılar ile proje güncellemeleri için haberleri izleyen diğer piyasa katılımcılarının (temel analiz) bir harmanıdır.
Başarılı projelerin (veya en azından en iyi pazarlamaya sahip olanların) tokenleri daha fazla ilgi görecektir. Böylelikle, alıcılar koinler için daha yüksek bir fiyat ödemeye istekli olacağı için tokenin değeri artacaktır.
Neyi ve ne zaman satın alacağınızı seçmek ise çok fazla araştırmaya bağlıdır ve piyasanın döngüsüne bağlı olarak bazıları buna “şanslı zamanlama” der.
Ani Yükseliş/Düşüş Piyasa Döngüsü
Kripto alanındaki en popüler fikirlerden biri, “ani yükseliş ve düşüş” piyasa döngüsüdür. “Wall Street Cheat Sheet” tarafından aşağıdaki gibi açıklanır:
Burada ileri sürülen fikir şudur: Piyasalar bir dereceye kadar öngörülebilir eğilimleri tekrar eder.
Boğa piyasası (fiyatlar yükselir ve yükselir, umut iyimserliğe dönüşür ve inanç haline gelir ve ardından heyecan ve en nihayetinde fiyatlar astronomik seviyelere ulaştıkça büyük bir coşku…) ardından büyük bir…
Ayı piyasası (fiyatlar düşmeye başlar; yükselme eğiliminin devam edeceğini düşünen yatırımcılar satmaya isteksiz olur; ancak fiyatlar düşmeye devam ettikçe bir kaygı oluşur; peşi sıra inkâr, panik, öfke ve depresyon izler) başlar. Bunun sonucu olarak yeni bir umudun başlangıcıyla bir sonraki boğa piyasası harekete geçer.
Bu konsept üzerine çok fazla ‘meme’ yapıldı, ancak aşağıdaki oldukça komik… veya can sıkıcı…
REKT, bir gemi enkazı gibi (wreck) “harap olmuş/mahvolmuş” (wrecked) anlamına gelir.
Ani yükselişten ani düşüşe kadar tam bir piyasa döngüsü aylar ve hatta yıllar sürebilir.
Kripto para için önceki ani yükselişin zirvesi, Bitcoin’in 17.000 $’lık bir fiyata ulaştığı Ocak 2018’de yaşandı.
Ani düşüşün en dibi ise Bitcoin’in 2.700 $’lık bir fiyata düştüğü Aralık 2018’de yaşandı.
BTC’nin güncel fiyat grafiğini görmek için Bitcoin fiyat sayfasını ziyaret edin.
O zamandan beri, ‘inançsızlık’ aşaması yavaşça yerini ‘umuda’ bıraktı ve yeni bir olası ani yükseliş döngüsü başladı.
Genelde anlaşılmayan kısım bu modelin aslında bir fraktal olduğudur, yani tüm zaman dilimlerinde tekrar eder. Büyük ani yükseliş/düşüş döngüleri içerisinde orta halli ani yükseliş/düşüş döngüleri ve onların içinde de minik ani yükseliş/düşüş döngüleri bulunur.
Her zaman tam olarak aynı örüntüyü açığa çıkarmazlar, ancak temelinde yatan ilkeyi görebilirsiniz.
Akıllı borsacılar, döngüleri farklı zaman dilimlerinde (saatlik, günlük, haftalık, aylık) tespit eder ve ardından giriş ve çıkış pozisyonlarını buna göre zamanlayarak doğru zamanda avantaj elde eder …
Ancak günlük, saatlik ve hatta dakikalık dalgalanan piyasalarda tehlike her zaman mevcuttur ve acemi borsacılar olayın heyecanına kapılarak piyasa koşullarının üzerinde ticaret yapmaktadırlar.
Duygusal Ticaretten Kaçının
Teknik ve temel analizi öğrenmek kesinlikle zaman alır. Ancak ticaretin en zor kısmı bu değildir. Borsacıların edinmesi gereken en zor beceri, kendi duygularını yönetmek ve kendi seçtikleri stratejiyi takip edecek kadar disiplinli olmaktır.
Tüm borsacılar duygusal ticaret konusunda zorlanırlar. Ticaret yapma cazibesi çok baskındır. Çok fazla kâr potansiyeli görürüz. Koinler bir yerde %5 artar, başka bir yerde %8 artar. Sonra bir anda yeniden düşer. Keşke bu ani % hareketlerini yakalayabilsek!
Ne yazık ki, piyasayı yanlış zamanlamak hızlı bir şekilde para kaybetmenin en kolay yollarından biridir.
İşlemleri analiz etmek çok fazla disiplin gerektirir. Çoğu kişi belirli bir hisse senedi veya kripto para hakkında bir hareketlenme görür; fiyatın hemen yükselmeye başladığını fark eder ve geride kalmak istemezler; bu yüzden bir kerede çok fazla satın alırlar (genellikle FOMO: Fırsatı Kaçırma Korkusu olarak adlandırılır) … ve sonra… tahmin ettiğiniz gibi piyasa döngüsü tersine döner ve fiyatlar düşmeye başlar… ve bu kişi ya endişe için pozisyonun toparlanmasını bekleyip kâr eder ya da zararına satar.
Buna duygusal ticaret denir. Çok yaygındır ve iyi bir strateji değildir.
Başarılı bir ticaretin anahtarı umut, hırs, panik, suçluluk ve heyecan gibi doğal duyguları ortadan kaldırmaktır. Borsacılar kumarbaz değildir. Stratejik, nesnel ve rasyonel şekilde plan yapmaları gerekir.
Çoğu Yatırımcı Hesabı Neden Para Kaybediyor?
Geleneksel finans dünyasında sektörün içindekilerin uzun yıllardır bildiği kabullenmesi zor bir gerçek vardır: Bireysel yatırımcı hesaplarının çoğu para kaybeder. Bireysel yatırımcılar, sektörde amatör yatırımcılar olarak adlandırılırlar.
Çoğu borsa platformu, yasalara uygunluk nedeniyle zorunlu olmadıkça elbette bunu açıklamazlar. Genellikle satır aralarına yedirirler.
Amatör borsacılar, Spread Betting veya CFD’ler (kur farkı sözleşmeleri) gibi karmaşık finansal araçlara yönlendirilirler.
Önemli bir not: Bazı günümüz bankacılık uygulamaları, aslında gerçek kripto para olmayan CFD biçiminde kripto para sunar. Bu daha çok kripto para üzerinde bir talep gibidir. Kriptomat’ta ise sizin kontrolünüzde olan bir cüzdanda tutulan gerçek bir kripto satın alırsınız.
Modern Bitcoin veya kripto ticareti sektöründe, büyük kazançlar elde edenlere sosyal medyada sıkça rastlanılmasına rağmen günlük bazda Bitcoin ticareti yapmaya çalışan çoğu insanın aynı derecede kaybetme riski yaşadığının farkındayız.
Piyasalar, amatörlere para kaybettirip profesyonel borsacılara para kazandırmak üzerine tasarlanmıştır. Unutmayın; günlük alım satım yapmaya çalışırsanız (gerçek zamanlı fiyat dalgalanmalarına bağlı olarak anın heyecanına kapılarak alım ve satım yaparsanız), günlükçü amatör borsacıların geçmişteki performansına dayanarak kaybetme riskiniz yüksek olabilir.
Kademeli olarak Bitcoin biriktirerek ve çok yönlü bir portföy oluşturarak zaman içerisinde ‘piyasayı alt etme’ şansınız istatistiksel olarak daha yüksektir.
Pump (Şişirme) ve Dump (Boşaltma) Düzmecesi
Ne yazık ki, prensip sahibi olmayan kişiler veya gruplar çok fazla ticari hacmi olmayan kripto paralara yatırım yapmaları konusunda alıcıları kandırarak ticaretin heyecanından ve hırsından faydalanıyorlar.
Böyle bir olayın sonucu olarak token fiyatında bir artış olur ve bu noktada dolandırıcılar kendi ellerindeki tokenleri çok yüksek kârdan satarlar. Diğer yatırımcılar ise gerçek bir piyasa ilgisinin olmaması nedeniyle fiyatların çöküşünü izleyerek yüksek fiyattan aldıkları koinlerle kalakalırlar.
Buna Pump ve Dump Düzmecesi denir.
Bu tür düzmecelerden kaçınmak için yatırım yapmak veya ticaret yapmak istediğiniz koinlerin işlem hacmini göz önünde bulundurun ve FOMO’dan kaçının. Fear of Missing Out (Fırsat Kaçırma Korkusu), fiyatın gittikçe yükseldiğini gören bir yatırımcının bu cezbedici fırsatı ‘kaçırmak’ istememesi için satın alma işlemi gerçekleştirmesidir.
Teknik Analiz – Başlamanın Kolay Yolu
İleride yayımlayacağımız kılavuzlarda teknik analizin çetrefilli ayrıntılarını ele alacağız. Yeni yatırımcıların başlangıç için önerebileceğimiz iyi bir yaklaşım, farklı koinler için fiyat grafiklerini karşılaştırarak piyasa korelasyonlarını aramaktır.
Örneğin; ticaret yapmak istediğiniz kripto paranın Bitcoin ile pozitif veya negatif korelasyonu olup olmadığına bakın. Yani, işlem yapmak istediğiniz zaman diliminde Bitcoin ile benzer yönde hareket etme eğiliminde olup olmadığını inceleyin.
1 yıllık veri gösteren Bitcoin (BTC) fiyat grafiği:
1 yıllık veri gösteren Propy (PRO) fiyat grafiği:a
Gördüğünüz gibi Propy’nin fiyatı geçtiğimiz yılda dalgalıydı, ancak bu yazı yazıldığı sıradaki fiyatı tam olarak bir yıl önceki fiyatına oldukça yakın. Bu açıdan bakıldığında, düşük fiyattan satın alıp ani yükselişten (yeşil okla gösterilen) yararlanmadığınız takdirde, aynı süre içinde Bitcoin biriktirmek çok daha kârlı olurdu.
Bu tür bir analiz, portföyünüzün büyük bir kısmını BTC’de mi yoksa Bitcoin’e kıyasla değer kazanan veya kaybeden başka bir koinde mi tutmanız gerektiğine karar vermenizi sağlar.
Çok çeşitli bir portföye sahip olmak hem mantıklıdır hem de uzun vadede en iyi performansı alırsınız.
Temel Analiz
Her bir koin projesinin ayrıntılarını keşfetmenize yardımcı olmak için, Kriptomat borsamızda bulunan her bir koin için kaynak kılavuzları geliştirmek üzere araştırmacılar, piyasa analistleri ve kripto projelerinin temsilcileriyle birlikte çalışıyoruz.
Kripto Para Fiyatları sayfasını ziyaret edin ve projelerin detaylarını incelemek için herhangi bir koine tıklayın.
Öğrenmeye Devam Edin
Kriptomat hesap sahipleri, düzenli olarak ticaret ipuçlarına ve analizlerine erişebilirler. Bir Kriptomat hesabı açın ve yeni bilgiler mevcut oldukça bilgilendirileceksiniz.
Bitcoin Ticareti Hakkında SSS
Bitcoin ticareti güvenli midir?
Her tür finansal ticarette olduğu gibi Bitcoin ticaretinde de kaybetme riski vardır. Dikkatli olmanızı tavsiye ederiz. Başarılı bir borsacı olmak eğitim ve disiplin gerektirir. Doğru alım ve satım kararları vermek için fiyat grafiklerini sık sık kontrol etmek, herkesin kişiliğine veya yaşam tarzına uygun değildir. Bitcoin ticareti yapmak istiyorsanız, bir ticaret hesabına veya Bitcoin cüzdanına bir miktar para yatırıp ‘denemeye’ karar verebilirsiniz. Belki sizin için bu miktar 50€, 500€ veya daha fazladır. Kriptomat, alıp satmayı kolay ve güvenli hale getirir. Ancak yüksek bir fiyattan alım yaparak piyasayı yanlış okursanız, Bitcoin fiyatı aniden düşebilir ve geçici olarak para kaybedebilirsiniz. Bitcoin ticaretine başlamanıza yardımcı olacak temel bilgiler için yukarıdaki kılavuzu inceleyin.
Bitcoin ticareti yaparak zengin olabilir misiniz?
Binlerce olmasa bile yüzlerce kişi Bitcoin ticareti yaparak ‘zengin oluyor’. Bir yandan da fiyat dalgalanmaları ve duygusal kararlar nedeniyle birçok kişi para kaybediyor. Yukarıdaki kılavuzda, neden kısa vadeli günlük ticaretten kaçınılması gerektiğini ve en güvenli ve en kârlı yaklaşımın uzun vadeli yaklaşım ile Bitcoin biriktirmek olduğunu açıkladık. Bu, her bireyin karar vermesi gereken bir şeydir.
En iyi Bitcoin Tüccarı nasıl olur?
‘En iyi’ Bitcoin tüccarının, sağlıklı bir kripto para bakiyesi biriktirecek uzun vadeli strateji oluşturan tüccar olduğunu düşünüyoruz. Bu aslında kişinin tercihine bağlıdır. Kötü haberler nedeniyle fiyatlar aniden düştüğünde ve ardından toparlanmaya başladığında alım işlemi gerçekleştirme veya fiyatlar yüksekken düşebilme ihtimaline karşı kazanımlarınızı sağlama almak için satma işlemi gerçekleştirme gibi kısa vadeli ticaret fırsatlarından yararlanmak isteyebilirsiniz. İşin özü: Bitcoin ticareti risklidir, ama hayatınızı değiştirebilir.
