Τα κρυπτονομίσματα είναι ψηφιακά νομίσματα που χρησιμοποιούν κρυπρογράφηση – μια τεχνική κωδικοποίησης δεδομένων που τα καθιστά μη αναγνώσιμα σε οποιονδήποτε δεν έχει τον κωδικό πρόσβασης. Λόγω της κρυπτογράφησης, τα κρυπτονομίσματα είναι πρακτικά αδύνατο να πλαστογραφηθούν, αν και η ασφάλειά τους εξαρτάται επίσης από διάφορους άλλους παράγοντες.
Τα σύγχρονα κρυπτονομίσματα είναι αποκεντρωμένα συστήματα που βασίζονται στην τεχνολογία blockchain. Το blockchain είναι μια κατανεμημένη δομή βάσης δεδομένων που περιγράφτηκε για πρώτη φορά από έναν κρυπτογράφο ονόματι David Chaum στη διδακτορική διατριβή του το 1982. Στον κόσμο των κρυπτονομισμάτων, το blockchain χρησιμεύει ως ένα δημόσιο καθολικό κρυπτογραφημένων συναλλαγών που διατηρείται και ενημερώνεται από χιλιάδες ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Οι συναλλαγές είναι ανώνυμες, αλλά διαθέσιμες στο κοινό.
Το Bitcoin δεν είναι το πρώτο ψηφιακό νόμισμα. Δεν είναι η πρώτη εφαρμογή της τεχνολογίας blockchain. Δεν είναι η πρώτη χρήση κρυπτογράφησης δημόσιου κλειδιού για τη διατήρηση της ασφάλειας των δεδομένων. Αλλά επειδή όλα αυτά τα στοιχεία συναρμολογούνται σε ένα ενιαίο σύστημα, είναι το πρώτο σύγχρονο κρυπτονόμισμα.
Ας ρίξουμε μια γρήγορη ματιά στην ιστορία του κρυπτονομίσματος.
Πριν το Bitcoin
Πριν από τη δημιουργία του Bitcoin, υπήρχαν αρκετά παραδείγματα διαδικτυακών ψηφιακών νομισμάτων, αλλά κανένα δεν κατάφερε να προσελκύσει μεγάλο ενδιαφέρον ή να εδραιωθεί στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Δύο παραδείγματα τέτοιων νομισμάτων είναι το B-Money και το Bit Gold.
2008: Satoshi Nakamoto και Bitcoin
Ο διαδικτυακός τομέας bitcoin.org κατοχυρώθηκε τον Αύγουστο του 2008. Παραμένει η αρχική σελίδα του πιο ευρέως χρησιμοποιούμενου κρυπτονομίσματος στον κόσμο. Στις 31 Οκτωβρίου του ίδιου έτους, ένα άτομο ή ένας οργανισμός που χρησιμοποιούσε το όνομα Satoshi Nakamoto δημοσίευσε μια επιστημονική εργασία με τίτλο Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System (Bitcoin: Ένα Ομότιμο Σύστημα Ηλεκτρονικών Μετρητών). Το έγγραφο αυτό είναι γνωστό στον κόσμο των κρυπτονομισμάτων ως η «Λευκή Βίβλος του Satoshi».
Η εργασία παρουσίασε την έννοια της κρυπτογραφικά ασφαλούς τεχνολογίας blockchain. Το Bitcoin περιγράφηκε ως ένας θεωρητικός ψηφιακός πόρος ανοιχτού κώδικα. Ο όρος «ανοιχτός κώδικας» σήμαινε ότι κανείς δεν τον κατείχε και ότι όλοι μπορούσαν να συμμετάσχουν στη χρήση και την ανάπτυξή του.
Μέχρι σήμερα, κανείς δεν γνωρίζει ποιος είναι ο Satoshi Nakamoto. Η ταυτότητά του αποτελεί αντικείμενο πολλών μύθων και θεωριών. Είναι πιθανό η ταυτότητά του να παραμείνει για πάντα άγνωστη.
2009: Ξεκινά η Εξόρυξη Bitcoin
Στις αρχές του 2009 το λογισμικό Bitcoin έγινε διαθέσιμο στο κοινό για πρώτη φορά. Ο Satoshi Nakamoto εξόρυξε τα πρώτα 50 Bitcoin, ξεκινώντας έτσι την πρακτική της εξόρυξης κρυπτονομισμάτων. Ήταν μια εποχή που μόνο μια μικρή ομάδα προγραμματιστών και λάτρεων συμμετείχε στην ανάπτυξη αυτού που λίγοι από αυτούς περίμεναν ότι μια μέρα θα θεωρούνταν πρωτοποριακή τεχνολογία.
2010: Οι Πρώτες Συναλλαγές
Δεν ήταν ρεαλιστικό να αποδοθεί κάποια πραγματική αξία στο Bitcoin κατά τον πρώτο χρόνο ύπαρξής του. Ο προγραμματιστής Gavin Andresen αγόρασε 10.000 Bitcoins για 50 $ και δημιούργησε έναν ιστότοπο που ονομάζεται Bitcoin Faucet όπου κυριολεκτικά δώρισε Bitcoin για διασκέδαση.
Η πιο διάσημη ιστορία αυτής της εποχής αφορά στον Laszlo Hanyecz, έναν προγραμματιστή λογισμικού που αγόρασε δύο πίτσες για 10.000 Bitcoin. Αυτή είναι ευρέως αναγνωρισμένη ως η πρώτη συναλλαγή με κρυπτονόμισμα. Στην κορυφαία τιμή του Bitcoin, αυτές οι δύο πίτσες θα άξιζαν πολύ πάνω από 600 εκατομμύρια δολάρια. Αλλά ο Laszlo δεν μετάνιωσε ποτέ για την απόφασή του. Πιστεύει ότι ήταν ένα κρίσιμο βήμα για την καθιέρωση της ανάπτυξης του οικοσυστήματος των κρυπτονομισμάτων.
Τον Δεκέμβριο του 2010, ο Satoshi Nakamoto δημοσίευσε το τελευταίο του δημόσιο μήνυμα στο δημοφιλές διαδικτυακό φόρουμ bitcointalk. Έγραψε για κάποιες μικρές λεπτομέρειες σχετικά με την πιο πρόσφατη έκδοση του λογισμικού. Στη συνέχεια, παρέμεινε σε επαφή με ορισμένους προγραμματιστές μέσω email, αλλά δεν υπάρχει κανένα ίχνος του μετά τον Απρίλιο του 2011.
2011: Νέα Κρυπτονομίσματα Γεννιούνται
Στον απόηχο της επιτυχίας του Bitcoin, η ιδέα των αποκεντρωμένων ψηφιακών νομισμάτων άρχισε σιγά σιγά να κερδίζει έδαφος. Ως αποτέλεσμα, άρχισαν να εμφανίζονται τα πρώτα εναλλακτικά κρυπτονομίσματα. Επειδή αυτά τα νομίσματα ήταν εναλλακτικές στο καθιερωμένο κρυπτονόμισμα, το Bitcoin, ήταν γνωστά ως altcoins.
Τα περισσότερα altcoin προσφέρουν σταδιακές βελτιώσεις σε σχέση με το αρχικό πρωτόκολλο Bitcoin, χαρακτηριστικά όπως μεγαλύτερη ταχύτητα, βελτιωμένη ανωνυμία και ούτω καθεξής. Το Litecoin ήταν από τα πρώτα altcoin, γι’ αυτό μερικές φορές απεικονίζεται ως ένα ασημί Bitcoin (το πρωτότυπο είναι χρυσό). Σήμερα υπάρχουν χιλιάδες κρυπτονομίσματα.
2013: Η Πρώτη Μεγάλη Φούσκα
Τον Ιανουάριο του 2013, η τιμή ενός μόνο Bitcoin ξεπέρασε τα 1.000 $ για πρώτη φορά. Ήταν ένα σημαντικό ορόσημο, ακόμα κι αν η τιμή έπεσε γρήγορα στη συνέχεια και τελικά παρέμεινε στάσιμη για περίπου δύο χρόνια, πριν καταφέρει να φτάσει ξανά το όριο των 1.000 $.
Ορισμένοι από τους πρώτους χρήστες υπέστησαν μεγάλες απώλειες κατά τη διάρκεια της στασιμότητας των τιμών, οποία προκάλεσε πολύ αρνητική δημοσιότητα για το Bitcoin. Υπήρξε έντονη ειδησεογραφική κάλυψη και πολλοί άνθρωποι έμαθαν για τα κρυπτονομίσματα για πρώτη φορά με αφορμή αυτές τις χαμένες περιουσίες.
Η αγορά κρυπτονομισμάτων αναπτύχθηκε αργά. Δεν ήταν σαφές πόσα από τα εναλλακτικά νομίσματα θα επιζούσαν. Πολλά δεν τα κατάφεραν.
2014: Το Mt. Gox και οι Δύσκολοι Καιροί
Το μεγαλύτερο ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων στην αγορά ήταν ένας ιστότοπος με το όνομα Mt. Gox. Τον Ιανουάριο του 2014, παραβιάστηκε. Οι χάκερ διέφυγαν με 850.000 bitcoins. Ακόμα δεν είναι σαφές ποιος ήταν υπεύθυνος για τη μεγαλύτερη κλοπή στην ιστορία των κρυπτονομισμάτων.
Οι επικριτές είπαν ότι επειδή τα κρυπτονομίσματα βασίζονται στην ανωνυμία και την αποκέντρωση, δεν ήταν περίεργο ότι παραβιάστηκε και ότι οι χάκερ ήταν αδύνατο να εντοπιστούν.
Τον Νοέμβριο του 2014, ο ιδρυτής της ιστοσελίδας κρυπτονομισμάτων Silk Road καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη, αφού διαπιστώθηκε ότι τα παράνομα ναρκωτικά αντιπροσώπευαν περίπου το 70% των προϊόντων που πωλούνταν μέσω της ιστοσελίδας του, η οποία βασιζόταν στο Bitcoin για να κάνει πωλήσεις σε ανώνυμους πελάτες.
2015: Το Ethereum και η Άνθηση των Altcoin
Το πρότζεκτ Ethereum ξεκίνησε το 2015. Ορισμένοι το θεωρούν ως την πρώτη πραγματικά χρήσιμη εφαρμογή των ιδεών που διέπουν το Bitcoin. Το Ethereum εισήγαγε τις έξυπνες συμβάσεις, μια τεχνολογία που επιτρέπει στην αλυσίδα να φιλοξενεί προγράμματα λογισμικού εκτός από κρυπτοσυναλλαγματικά κεφάλαια. Οι έξυπνες συμβάσεις επέτρεψαν την ανάπτυξη σύνθετων, χρήσιμων εφαρμογών στα χρηματοοικονομικά και σε άλλους τομείς.
Πέραν από τις έξυπνες συμβάσεις, το Ethereum πρωτοστάτησε στην ιδέα της φιλοξενίας πολλαπλών νομισμάτων. Παρόλο που το Ethereum είχε το δικό του κρυπτονόμισμα, το Ether, αμέτρητα νέα πρότζεκτ για token υλοποιήθηκαν πάνω από την αλυσίδα του Ethereum. Οι έξυπνες συμβάσεις και τα προσαρμοσμένα νομίσματα αποδείχθηκαν ένας ισχυρός συνδυασμός για φιλόδοξους προγραμματιστές και επιχειρηματίες.
2016: Ένας Χείμαρρος ICOs
Η δημοτικότητα του Ethereum σημαδεύτηκε από την εμφάνιση πρότζεκτ που απέκτησαν κεφάλαια εκκίνησης μέσω crowdfunding – ειδικότερα αρχικές προσφορές νομισμάτων (initial coin offerings ή ICOs) στις οποίες προσφέρονται νέα tokens στους επενδυτές όπως οι νεοεκδοθείσες μετοχές προσφέρονται στους επενδυτές όταν μια εταιρεία εισέρχεται στο χρηματιστήριο κατά την αρχική δημόσια προσφορά (initial public offering ή IPO). Οι άνθρωποι αγόραζαν τα νομίσματα ως επενδύσεις ή για να υποστηρίξουν τα πρότζεκτ που τα νομίσματα προορίζονταν να υποστηρίξουν.
Ορισμένες από τις ICO αποδείχθηκαν ότι δεν είχαν σχεδιαστεί σωστά. Μερικά ήταν κερδοσκοπικές πλεκτάνες. Ορισμένες ήταν σχήματα Πόντσι (Ponzi schemes) που μεταμφιέζονταν σε νόμιμες επενδύσεις. Όμως κάποιες έθεσαν τις βάσεις για καινοτόμα, χρήσιμα προϊόντα και υπηρεσίες.
2017: Το Bitcoin φτάνει τα 20.000 $
Ο αριθμός των διαθέσιμων στο κοινό πλατφορμών και ανταλλακτηρίων αυξήθηκε σταδιακά, καθιστώντας πολύ πιο εύκολη την αγορά και την πώληση κρυπτονομισμάτων. Η έκρηξη των ICOs εντάθηκε.
Όλα αυτά συνέβαλαν στην ταχεία ανάπτυξη του οικοσυστήματος. Αυτή η νέα τεχνολογία υποσχόταν τεράστια κέρδη και η συνολική κεφαλαιοποίηση της αγοράς των κρυπτονομισμάτων ξεπέρασε τα 800 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι τις αρχές του 2018. Φαινόταν ότι το μόνο πράγμα που χρειαζόσουν για να βάλεις μια νέα εταιρεία στον χάρτη ήταν να βεβαιωθείς ότι to «crypto» ή «blockchain» ήταν μέρος της επωνυμίας της.
2018: Επιστροφή στην Πραγματικότητα
Η ανάπτυξη της αγοράς δεν ήταν βιώσιμη, επομένως εκ των υστέρων φαίνεται αναπόφευκτο ότι έσκασε η φούσκα και οι τιμές άρχισαν μια σταδιακή πτώση. Πολλά πρότζεκτ κατέρρευσαν καθώς ήταν κακώς σχεδιασμένα ή υπερβολικά φιλόδοξα.
2019-Σήμερα: Επιλύοντας τα Πραγματικά Προβλήματα
Τα πρότζεκτ κρυπτονομισμάτων που επέζησαν από την έκρηξη του 2018 φαινόταν να έχουν κάτι κοινό. Αντιμετωπίζουν πραγματικά προβλήματα και παρέχουν χρήσιμες νέες υπηρεσίες αξιοποιώντας τη δύναμη της τεχνολογίας blockchain και των κρυπτονομισμάτων. Οι επενδυτές αναλύουν τώρα τα επιχειρηματικά σχέδια των νεοσύστατων κρυπτονομισμάτων αντί να επενδύουν απλά σε νέα κρυπτονομίσματα με βάση τη χρησιμότητά τους στην καθημερινή αγορά και πώληση. Τα σημερινά πρότζεκτ κρυπτονομισμάτων δραστηριοποιούνται στα τυχερά παιχνίδια, τα βιντεοπαιχνίδια, τον αθλητισμό, τη διαχείριση ταυτότητας, τη χρηματοδότηση και άλλους κλάδους. Με πάνω από μια δεκαετία τεχνικής ανάπτυξης πίσω τους, οι σημερινοί ειδικοί στο κρυπτοσυνάλλαγμα είναι σε θέση να βρουν τρόπους για τον εξορθολογισμό των προ-blockchain επιχειρήσεων, προσφέροντας νέα προϊόντα και υπηρεσίες που δεν θα μπορούσαν να υπάρχουν χωρίς blockchain.
Ατενίζοντας το Μέλλον
Ο κόσμος γίνεται όλο και πιο ψηφιακός και διασυνδεδεμένος, και τα κρυπτονομίσματα διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην παροχή οικονομικής αυτονομίας σε κάθε άτομο στον πλανήτη.
Το Bitcoin και άλλα κρυπτονομίσματα αντιπροσωπεύουν ένα πιθανό μέλλον του χρήματος, με μια αναδυόμενη συναίνεση ότι θα αλλάξουν ριζικά το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα.
Υπάρχουν σχεδόν 2 δισεκατομμύρια επίδοξοι καταναλωτές, παγκοσμίως, που δεν έχουν πρόσβαση σε τραπεζικές υπηρεσίες. Τα κρυπτονομίσματα θα μπορούσαν να επιτρέψουν στον καθένα από αυτούς να συμμετέχει στην οικονομική ζωή του κόσμου. Ο τρόπος που θα αντιοδράσουν σε αυτή την ευκαιρία θα μας αλλάξουν όλους για πάντα.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Το κείμενο είναι ενημερωτικού χαρακτήρα και δεν θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται ως επενδυτική πρόταση. Δεν εκφράζει την προσωπική γνώμη του συγγραφέα ή της υπηρεσίας. Οποιαδήποτε επένδυση ή συναλλαγή είναι επικίνδυνη, οι προηγούμενες αποδόσεις δεν αποτελούν εγγύηση για μελλοντικές αποδόσεις – διακινδυνεύστε μόνο εκείνα τα περιουσιακά στοιχεία που είστε διατεθειμένοι να χάσετε.
IOS
Android
