Çoğu yatırımcı, ardındaki blok zinciri ağları hakkında değil, kârlı koinler, tokenler ve projeleri düşünür. Ve bu kesinlikle bir sorun değildir.
Blok zinciri teknolojisini anlamak, kripto paralar ve kripto yatırımının ilk günlerinde kritik öneme sahipti, ama günümüzde, blok zincirleri konusunu ikin kez düşünmeden yatırım yapmak ve kazanç sağlamak oldukça mantıklı.
Yine de blok zincirler, hem her modern kripto paranın üzerine kurulduğu şey olmaları hem de birbirlerinden farklılık gösterme biçimleri bakımından büyüleyicidir. Şimdi kripto sektörünün en sık kullanılan blok zincirlerini hızla ele alalım.
Önce Biraz Temel Bilgi
Başlamadan önce, aynı noktada olduğumuzdan emin olalım. Bir blok zinciri eşler arası veritabanının ne olduğu ve kripto paralar için neden önemli olduğu konusunda bir fikriniz yoksa, şu yazımıza bir göz atın,
“Blok Zinciri Teknolojisi Nedir ve Nasıl Çalışır?”
Çoğu durumda, blok zinciri ve kripto parası birbirine o kadar ayrılmaz bir şekilde bağlıdır ki bunları ayrı ayrı ele almak mantıklı değildir. Bitcoin blok zinciri, Bitcoin‘in temelidir. Geliştirilme amacı budur. “Bitcoin hangi blok zincirini kullanıyor?” sorusunun basit ve bariz bir cevabı vardır.
Aynı şekilde, Ether de Ethereum blok zinciri üzerinde çalışır. Litecoin, XRP, Eos, Tron, Monero, Solana, Stellar, Neo ve Dogecoin gibi koinlerin tümü kendi blok zinciri ağları üzerinde işlem görmektedir.
Ama her şey bu kadar basit değildir. Bazı kripto paralar mevcut blok zincirleri üzerinde çalışır. Örneğin, Maker, Uniswap, Chainlink, Axie Infinity, Aave, Compound, SushiSwap, Status, Kyber Network, Basic Attention Token ve Decentraland gibi kripto paraların tümü Ethereum blok zinciri üzerine kurulmuştur.
Bu iki grup arasındaki farklar genellikle önemli değildir. Tüm kripto paralar, veri güvenliği ve işlemlerin doğrulandığından emin olmak için blok zinciri şifreleme yöntemleri kullanır. Farklı blok zincirleri farklı konsensüs mekanizmaları kullansa da, hepsi bir doğrulama süreci yoluyla bloklar ekler. Bununla birlikte, kendi blok zincirlerine sahip kripto paralar ile mevcut blok zinciri ağlarında barındırılan kripto paralar arasında bir fark vardır.
Bir kripto para, blok zincirinin yerel para birimi olduğunda, onun değer birimlerine koin deriz. Eter, NEO ve Dogecoin birer koindir.
Kripto, mevcut bir blok zincirinde barındırıldığında, ona token deriz. MakerDAO, Chainlink ve BAT, kendi blok zincirlerine sahip olmak yerine Ethereum’da barındırıldıkları için birer tokendir.
En İyi Blok Zinciri Ağlarını Tanıma
Bitcoin, tüm kripto para dünyasının değerinin yaklaşık %40’ını oluşturuyor, bu nedenle Bitcoin blok zinciri en popüler zincirdir. İçinde kilitli en çok değere sahip olan kesinlikle odur.
Ethereum blok zincirinin en popüler demek de aynı derecede doğrudur. Ethereum blok zinciri ne kadar büyük? Nasıl ölçtüğünüze bağlı. Ethereum’daki toplam işlem sayısı ilk kez 2021’de Bitcoin işlem sayısını geçti. Ethereum, pek çok kripto paranın ve çoğu NFT’nin ardındaki ağ olduğundan, Ethereum’u dünyanın en popüler blok zinciri ağı olarak tanımlamak mantıklıdır.
Diğer sıkça kullanılan ağların çoğu, mevcut blok zincirlerindeki sınırlamaların üstesinden gelmeyi amaçlayarak piyasaya sürülmüştür.
Örneğin, Solana blok zinciri kripto paralar ve dağıtılmış uygulamalar için bir temel olarak hizmet etmeyi amaçlamaktadır. Ethereum gibi, Solana protokolü de akıllı sözleşmeler şeklindeki yürütülebilir kodu destekler. Solana’nın en önemli avantajı, benzersiz Proof of History (Geçmiş İspatı) konsensüs mekanizmasının ağın saniyede on binlerce işlemi işlemesine izin vermesidir. Bu, dünya çapında bir ağ için önemli bir husustur. Karşılaştırmak gerekirse, Bitcoin 7 tps’yi destekler ve Ethereum yaklaşık 15 tps’yi destekler. Bu yenilikçi blok zinciri, işlem ücretlerinde de Ethereum’dan çok daha azını alır. Popülaritesinin hızla artması şaşırtıcı değil.
Dogecoin 2013 yılında bir şaka olarak yaratıldı, ancak ciddi bir koin haline geldi. Bu dönüşümün ardındaki hususlardan biri de Dogecoin blok zincirinin işlemleri Bitcoin blok zincirine kıyasla yaklaşık 10 kat daha hızlı gerçekleştirmesiydi.
Chia blok zinciri ağı, “Nakamoto” adı verilen bir konsensüs mekanizması kullanır. Bu Proof of Space and Time mekanizmasının Bitcoin’in yıllık enerji tüketiminin sadece %0,16’sını ve Ethereum’un %0,36’sını kullandığını söyleniyor.
Ripple’ın XRP Ledger blok zinciri, hem kripto fonları hem de resmi para birimleri olmak üzere dünya çapında anında para transferi yapmayı amaçlayan uluslararası bir ağ olan RippleNet’i desteklemek için oluşturuldu.
Monero blok zinciri ise gizlilik vurgusu ile oluşturuldu. Tüm blok zincirleri kişisel olarak tanımlanabilir bilgileri şifreler, ancak Monero protokolü tüm işlem bilgilerini gizlemek için ek özellikler içeriyor.
Farklı İhtiyaçlar, Farklı Blok Zincirleri
Her blok zinciri ağının farklı bir amaca hizmet ettiğini görmek sadece birkaç dakikanızı alır. Bazıları merkeziyetsiz finans dünyasında belirli bir girişimi veya projeyi veya hatta tek bir uygulamayı desteklemek için yaratılmıştır.
Diğerleri, teknik sınırlamalardan muzdarip mevcut blok zincirlerinin yerini alacak şekilde oluşturulur. Ethereum’un programlanabilirliği, blok zinciri tabanlı uygulamalar ve kaynaklar için bir işletim sistemi gibi çalışmasını sağlar. Ve Bitcoin ağının koini, devlet tarafından basılan para biriminin genel amaçlı ikamesi olarak hizmet etmesi için gerekli tüm özelliklere sahiptir.
NOT
Bu metin, bir bilgilendirme metnidir ve bir yatırım tavsiyesi olarak görülmez. Yazarın veya hizmetin kişisel görüşünü ifade etmez. Herhangi bir yatırım veya alım satım risklidir, geçmiş getiriler gelecekteki getiriler için bir garanti değildir - yalnızca kaybetmeyi göz alabileceğiniz varlıkları riske atın.