Metaverse Nedir ve Ne Olduğunu Neden Bilmemiz Gerekiyor?

Herkes metaverse’ten bahsediyor, ama herkesin metaverse’ün ne olduğu hakkında farklı fikirlere sahip olduğunu görmek hiç de zor değil. İnsanların hemfikir olduğu tek şey, gelecek vaat ettiği ve internette devrim yaratacağıdır. Bu çılgınlık çoktan başladı ve eski aracı kurumlar dahi artık Metaverse ETF’leri sunuyor.

Şimdi gelişmekte olan bu teknolojiye bir göz atalım, kesinliği spekülasyondan ve gerçekleri çılgınlıktan ayırıp ayıramayacağımıza bakalım. Metaverse nedir? Okumaya devam edin.

Çoklu Katmanlar

Bilgisayar bilimcileri, sahip olduğumuz interneti birden çok katman olarak görürler. Alt katmanlar, ağ üzerinden bayt veri iletimini yönetir. Üst katmanlar, verileri sunan ve kullanıcıların bunlarla etkileşime girmesine izin veren tarayıcılar ve uygulamalar tarafından uygulanır.

Metaverse de katmanlardan oluşuyor olacak.

Sunum katmanı hakkında geniş bir fikir birliği ortaya çıktı. Kullanıcı arayüzünün, metin ve bilgilendirici grafiklerle dolu bir tarayıcı penceresinden ziyade, daha çok bir video oyununa benzemesini bekliyoruz. Farklı siteleri ziyaret etmek veya farklı hizmetleri kullanmak için menüleri aşağı çekmeyeceğiz veya kısayollar çubuğuna tıklamayacağız. Bunun yerine, kişiselleştirilmiş avatarlar –ekrandaki temsillerimiz– kütüphaneler, gazete bayileri, bankalar, konser salonları ve alışveriş merkezleriyle dolu görsel bir dünyada bir yerden bir yere yürüyecek, uçacak veya ışınlanacak. Çok çok sayıda alışveriş merkezi olacak.

Tüm bunların ekranınızda nasıl görünebileceğinin bir önizlemesi için Decentraland, The Sandbox veya Minecraft’ı ziyaret edin. Bu oyunlar, avatarınızın diğer kullanıcılarla etkileşime girebileceği ve e-ticaret yapabileceği sanal alanlarla doludur.

Metaverse’ün en üst düzeylerini oluşturmak çok zor olmadı. Düzinelerce video oyunu zaten bu temel işlevleri sağlıyor.

3 boyutlu kullanıcı arayüzü, birçok kişi için metaverse tanımı nı sunuyor. Ancak mevcut web sitelerine veya sosyal medya platformlarına güzel bir yüz eklemek, metaverse’ün tüm avantajlarını sağlamaz.

Metaverse’ün gerçekten devrim niteliğinde bir platform olması için, daha derin seviyelerde bazı şeylerin değişmesi gerekir. Metaverse’teki her sanal alan, avatarınızı aynı şekilde sunmalıdır. Her biri, ögeler satın almanıza ve bunları başka alanlara taşımanıza izin vermelidir. Sanal dünyadaki her işletme için farklı bir oturum açma prosedürü değil, metaverse’e girdiğinizde tek bir oturum açma prosedürü olmalıdır. Çevrimiçi kullandığınız para birimi evrensel olarak kabul edilmeli veya sıkıntısız ve otomatik olarak dönüştürülmelidir, böylece bir bankanın web sitesinde para alışverişi yapmak için eski moda internete geri dönmeniz gerekmez. 

Metaverse’ün vaat ettiği şeyi yerine getirebilmesi için, her ögesinin tutarlı bir protokoller dizisini izlemesi gerekir – tıpkı tüm web sitelerinin şu anda internette bilgi iletimini ve görüntülenmesini tanımlayan protokolleri gözlemlemesi gibi. İşte “metaverse”ü böyle tanımlarız.

Bu standarda göre, Facebook metaverse ve Epic Games metaverse gibi projeler gerçek metaverse bakımından, yani standart protokollere sahip açık bir platform olmak şeklindeki vaatlerini, yani bir kuruluşun yararı için var olan duvarlarla örülü bir bahçe olmama vaadini yerine getiremiyor. 

Dijital Dönüşüm

Yeni bir şehre taşınmayı planladığınızı varsayalım. Günümüzün interneti, taşınmaya internette hazırlanmanıza olanak tanıyor.

• Alacağınız bir ev bulmanıza yardımcı olabilecek yerel bir emlakçı bulmak için geribildirimli bir web sitesi kullanıyorsunuz. 
• Kendinizi tanıtmak ve aracının yardımını almak için e-posta uygulamanıza geçersiniz.
• Aracı sizi, ihtiyaçlarınız ve bütçeniz hakkında bir anket doldurduğunuz aracı web sitesine yönlendirir.
• Aracı anketi için finansal bilgi toplamak için internet bankacılığı uygulamanızı kullanırsınız.
• Kendi fiyat aralığınızdaki evlere göz atmak için bir online ilan sitesine bakarsınız. 
• Bazı olası adayları belirler ve eşinizin görüşlerini alabilmek için URL’leri e-postaya kopyalarsınız.
• Bu sırada, beğendiğiniz evlerin okullara yürüme mesafesinde olup olmadığını görmek için adresleri bir haritala uygulamasına yapıştırırsınız.
• Bir inceleme hizmetine yazmak ve standart testler ve diğer ölçümlerde nasıl performans çıkardıklarını görmek için okulların adlarını not edersiniz.

Tüm bu görevleri çevrimiçi olarak tamamlayabilmeniz, modern yaşamın tartışılmaz bir mucizesidir. Ancak bu, verileri ve web sitesi adreslerini, her biri farklı bir kullanıcı arayüzü ve kullanıcı kayıt prosedürüne sahip altı-yedi ayrı hizmet ve uygulamaya yapıştırmayı içeren uzun ve sıkıcı bir süreçtir.

Web siteleri ve uygulamalar, kesme, yapıştırma ve uyumsuz veriler olmadan sorunsuz bir şekilde birlikte çalışsa harika olmaz mıydı?

İşte metaverse’ün vaat ettiği şey bu.

Peki Bunun Blok Zincirleriyle Ne ilgisi Var?

Blok zinciri teknolojisinin dünya çapındaki bir metaverse’te önemli bir rol oynayabilmesinin üç ana yolu bulunur.

İlk olarak, metaverse, ortaya çıkan konsensüs gerçekliğinin gerçekten merkeziyetsiz olmasını sağlamak için blok zinciri teknolojisini düşük seviyeli bir hizmet olarak içine katabilir. Bu tür bir merkeziyetsizlik ile, metaverse’ün uyumsuz duvarlı bahçeler olarak uygulanması muhtemeldir. Google metaverse’ü veya Apple metaverse’ü veya Meta metaverse’ünü ziyaret edersiniz. Her üç şirket de bu hedefi ellerinden geldiğince hızlı bir şekilde takip ediyor. Birlikte çalışabilirlik, teknoloji şirketlerinin alışık oldukları türden kârlar elde etmelerini sınırlayabilecek protokoller ve merkeziyetsizlik gerektirecektir. Ancak bu birlikte çalışabilirlik, metaverse’ün potansiyeline ulaşması için çok önemlidir.

İkinci olarak, metaverse dünya çapında sorunsuz bir para birimine ihtiyaç duyacaktır. Bitcoin veya Ether olmak zorunda değil, ama blok zinciri tabanlı bir kripto para olması mantıklı. Her e-ticaret sitesi metaverse mağazası kurmak isteyecektir. Para birimi dönüştürme ve kredi kartı düzenlemeleri, birlikte çalışabilir geleceğin önünde duruyor. Metaverse birden fazla para birimi kullanabilir, ancak dönüştürme otomatik, görünmez ve anlık olmalıdır.

Son olarak, blok zinciri dünyası, kişiselleştirme ve mülkiyet sorunlarına temiz bir çözüm sunuyor. Avatarınızı özelleştirmek veya metaverse evinizi dekore etmek için sanal bir mağazayı ziyaret edebilirsiniz. Satın aldığınız dijital ögelerin sahipliğini belirlemenin bir yoluna ihtiyacınız olacak – ve değiştirilemez tokenler tam da bunun için var. Günümüzün NFT’leri, metaverse’ün bir takım teknik ihtiyaçlarını karşılamak için bir eklenti teknolojisi olarak hizmet edebilir. 

Günümüzün oyun tabanlı metaverse’lerinin en hevesli destekçilerinden biri, The Sandbox kullanıcılarının ziyaret etmesi için gerçek hayattaki malikanesinin bir versiyonunu yaratan rapçi Snoop Dogg. Kullanıcılar malikaneyi gezebilecek ve müzisyenin evcil hayvanlarının, arabalarının, heykellerinin, hediyelik eşyalarının ve daha fazlasının görsel temsilleriyle etkileşime girebilecek – tümü NFT olarak yaratılmıştır. Ayrıca sanal Dogghouse içinde VIP erişim kartları da dahil olmak üzere konser biletleri satın alabilirler. Snoop markalı NFT’leri edinen kullanıcılar, bunları Sandbox sanal dünyasının Snoop Dogg bölümünün dışında da kullanabilirler.

Snoop’un Dogghouse’u bize metaverse’ün nasıl olabileceğine dair bir fikir veriyor. Ancak yalnızca Sandbox kullanıcıları tarafından kullanılabildiği için bu bir metaverse değildir. Metaverse’ün başarılı olması için evrensel olarak kullanılabilir, birlikte çalışabilir ve entegre olması gerekir.

Geçmiş Bir Önsözdür

Hiç kimse metaverse’ün nasıl olacağını tam olarak hayal etmedi. Şu an daha işin çok başındayız. Ancak, artırılmış gerçekliğin ardındaki teknolojinin yıllardır aradığı kullanım alanını sağlayabileceğini düşünmek mantıklı. Ses tanıma şu anda masada. Anında, otomatik çeviri. 

Metaverse’ün getirdiği yeniliklerden bazıları dikkat dağıtıcı verimsiz şeyler olabilir. Bugün, bir web sitesini ziyaret edip birkaç düğmeye tıklayarak pizza sipariş edebiliyoruz. Metaverse hayalperestleri, avatarınızın bir pizza restoranına girdiği ve tezgahtar ile konuşarak sipariş verdiği hareketli bir şehir hayal ediyor. Bu daha eğlenceli ama daha az verimli. Metaverse geliştikçe, Alexa veya Siri gibi bir dijital asistan aracılığıyla sözlü sipariş vermenin aileyi beslemenin daha iyi bir yolu olduğunu görebiliriz.

Birçok ticari proje, online tekliflerini tanımlamak için zaten “metaverse” kelimesini kullanıyor. Bunların çoğunda, gerçekten yaptıkları tek şey, mevcut bilgi işlem platformlarına oyun benzeri bir 3 boyutlu arayüz eklemek. Bu tür arayüzler, uygulamaları daha kolay veya daha eğlenceli hale getirebilirken, tüm internetin tek bir uyumlu veri kaynağı ve hizmet kümesi olarak gezilebildiği metaverse’ün vaat ettiği şeyi tam olarak sunmaz.

Gerçek bir metaverse’ün ortaya çıkması için, tüm şirketlerin ve yaratıcıların, sanal dünyadaki nesnelerle ve birbirleriyle tasvir etmenin ve etkileşime girmenin standart yollarını benimsemesi gerekecek.

Metaverse 1.0’ı uygulamak için gereken teknolojinin bireysel ögeleri zaten mevcut. Avatarlarda vücut bulurken sanal ortamlar yaratma ve gezinme teknolojisine sahibiz. E-ticaretin uygulanabilirliğini kanıtladık. Evde eğlencenin tadını çıkarırken kullanmak için sanal gerçeklik kulaklıklarımız ve yanımızda taşıdığımız bilgisayarlarda (akıllı telefonlarımızda) çalışan uygulamalar için ekran görevi gören elektronik gözlüklerimiz var. Mevcut bilgisayarlar, tabletler ve telefonlar, kullanıcılar ve uygulamalar arasındaki sanal dünya arayüzü katmanının taleplerini karşılayacak kadar güçlü. Geriye kalan tek şey parçaları bir araya getirmek.

İnternet metaverse’e dönüştüğünde, oyun stili görsel arayüzün önemi en düşük unsur olduğunu görebiliriz. Araştırmacılar, geri bildirimler ve ilk uygulamalardan dersler alacaklar ve metaverse dünyası dünya çapında bir izleyici kitlesine sunulduğunda, bugün hayal ettiğimizden oldukça farklı olacak. Araştırmacıların interneti görev odaklı bir iş ve eğlence platformundan hayatımızı mutlu bir şekilde geçireceğimiz bir yere dönüştürmede başarılı olup olmayacağını yalnızca zaman gösterecek.